Në një botë gjithnjë e më të ndërlidhur, mësimi i gjuhës angleze është kthyer në një prioritet për shumë prindër shqiptarë. Fëmijët ekspozohen ndaj anglishtes që në kopsht, përmes lodrave, këngëve, filmave dhe – gjithnjë e më shumë – përmes programeve të strukturuara mësimore. Por kjo sjell një pyetje shumë të natyrshme: A mund të dëmtojë mësimi i anglishtes zhvillimin e gjuhës amtare, shqipes?

Shkenca moderne është e qartë: fëmijët janë të aftë të mësojnë më shumë se një gjuhë njëkohësisht, pa ndikuar negativisht në njërën apo tjetrën. Sipas studimeve të Fred Genesee dhe Ellen Bialystok, fëmijët bilingë (dygjuhësh) shpesh zhvillojnë aftësi më të mira njohëse dhe gjuhësore sesa bashkëmoshatarët njëgjuhësh. Kjo ndodh kur të dyja gjuhët kanë ekspozim të rregullt dhe funksion në jetën e përditshme.

Një nga konkluzionet më të rëndësishme vjen nga Genesee et al. (2004):

“Fëmijët mund të arrijnë zhvillim të plotë në të dyja gjuhët, për sa kohë që kanë mjaftueshëm ekspozim cilësor ndaj secilës prej tyre.”

Rreziku i “zëvendësimit” të shqipes nga anglishtja nuk qëndron te vetë gjuha e dytë, por te mungesa e angazhimit aktiv me gjuhën amtare. Në rastet kur fëmijët ndjekin shkollim vetëm në anglisht dhe e përdorin shqipen shumë rrallë në mjedisin familjar, zhvillimi i shqipes mund të ngadalësohet.

Por në realitetin shqiptar, ku mjedisi social dhe familjar është shqipfolës, kjo ndodh rrallë – për sa kohë prindërit mbeten aktivë në komunikimin në shqip, leximin dhe nxitjen e të folurit natyral në shtëpi.

Kur fëmijët mësojnë anglishten krahas shqipes në mënyrë të balancuar:

- Zhvillojnë fjalor dhe strukturë gjuhësore më të thellë në të dyja gjuhët;

- Rrisin aftësitë e përqendrimit dhe zgjidhjes së problemeve;

- Përgatiten për të ardhmen, si në arsim ashtu edhe në tregun global të punës;

- Janë më të ndjeshëm ndaj kulturave të ndryshme dhe më të aftë për të komunikuar me një gamë të gjerë njerëzish.

- Flisnii rregullisht në shqip me fëmijën tuaj, duke përdorur fjalor të pasur dhe të larmishëm.

- Lexoni libra shqip së bashku – çdo natë, në mënyrë të këndshme.

- Nxitni rrëfime dhe tregime, duke u fokusuar në shprehjen e ideve në gjuhën amtare.

- Zgjidhni programe anglishteje që respektojnë zhvillimin natyral të fëmijës dhe nuk kërkojnë përkthim të drejtpërdrejtë.

Programi GrapeSEED është ndërtuar posaçërisht për t’u mësuar fëmijëve anglishten si një gjuhë e dytë, në mënyrë natyrale, të kuptueshme dhe pa përkthim. Kjo qasje e ndihmon fëmijën të mësojë anglishten ashtu siç mëson shqipen: përmes dëgjimit, kuptimit dhe përdorimit aktiv në kontekst. 

- Nuk e zëvendëson shqipen: anglishtja bëhet një aftësi shtesë, jo një zëvendësim.

- Nuk ka përkthim – çdo gjë mësohet përmes kuptimit natyror, duke shmangur konfuzionin mes gjuhëve.

- Përshtatet me fëmijët shqiptarë, të cilët vazhdojnë të përdorin shqipen si gjuhë të përditshme në shtëpi dhe shoqëri.

GrapeSEED mbështet zhvillimin dygjuhësh të fëmijës duke respektuar rëndësinë e gjuhës amtare dhe duke ofruar një rrugë efektive për të ndërtuar të ardhmen në një botë ku anglishtja është çelësi i shumë mundësive.

Anglishtja nuk është një kërcënim për shqipen – është një dritare e re që u hapet fëmijëve tanë. Ajo nuk duhet të zëvendësojë, por të plotësojë. Kur prindërit janë të vetëdijshëm dhe të përfshirë, dhe kur programet e mësimit janë të dizajnuara me kujdes, fëmijët tanë mund të rriten të pasur në gjuhë, kulturë dhe mundësi.